تاریخچه پیچ
در حالی که فرضیههای جدید، پیچ ارشمیدس (که نوعی پمپ برای انتقال آب و به شکل پیچ
بوده) را به سِناخِریب یا سنناشریب (۷۴۵–۶۸۱ پیش از میلاد)، پادشاه آشور نسبت میدهند،
یافتههای باستانشناسی و شواهد تصویری تنها در دوره هلنی ۱پدیدار میشوند و نظرات
متداول هم بر یونانی بودن اختراع مذکور تأکید دارد و احتمالاً مربوط به قرن سوم قبل
از میلاد و توسط ارشمیدس میباشد. اگرچه آن مستندات شبیه یک پیچ است اما در معنای معمول
کلمه یک پیچ نیست.
پیچ بعدها توسط ریاضیدان یونانی آرشیتاس تارنتوم توصیف شد (۳۵۰–۴۲۸ قبل از میلاد).
تا قرن اول قبل از میلاد، پیچهای چوبی عموماً در مناطق مدیترانه ایی برای صنایعی نظیر روغن گیری و شراب سازی به کار میرفت. از پیچهای فلزی به عنوان وسیلهای برای بستن اتصالات به دلیل کمیاب بودن کمتر در اروپای قبل از قرن ۱۵ استفاده میشد. رایبنسکی۲ اشاره میکند که پیچهای چرخشی در قرون وسطی وجود داشتهاند، اگرچه احتمالاً تا سال ۱۸۰۰ کاربرد گسترده ایی نداشتهاند.
انواع اتصالات (از جمله میخ و خار، چفت و بست و زبانهها و…) با شکلهای متنوع خود، تا قبل از گسترش پیچهای چرخشی بیشتر در نجاری و آهنگری کاربرد داشتهاند تا در ماشین آلات صنعتی. همچنین پیش از اواسط قرن ۱۹، چفتهایی با خار و پرچ، در کشتی سازی به کار میرفتند. پیچ فلزی تا زمانی که ابزار ماشینی برای تولید انبوه تا پایان قرن ۱۸ گسترش نیافته بود، به عنوان بست کاربرد عمومی پیدا نکرده بود.
این پیشرفت در دهه ۱۷۶۰ و ۱۷۷۰ توسط دو رویداد جداگانه که به سرعت با هم پیوند خوردند، شکوفا شد.
اولین رویداد، تولید انبوه پیچهای چوب (به معنای پیچهای فلزی برای اتصال چوب) جهت امور تخصصی، تک منظوره و ماشینهای تولید با ظرفیت بالا و کم هزینه بود و دیگری تولید پیچ در مدلهای متنوع (با توجه به نیاز روزانه در ماشین آلات صنعتی) بود.
اولین اتفاق توسط برادران وایت (ژاب و ویلیام) در استافورد شایر بریتانیا رخ داد؛ که در ۱۷۶۰ دستگاهی را که امروزه ممکن است ما آن را به عنوان دستگاه تولید پیچ اولیه و ابتدایی بشناسیم، به ثبت رساندند.
این دستگاه برای تبدیل پیچهای هرز به پیچهای مطلوب استفاده میشد و شیار آن توسط یک سوهان چرخنده، زمانی که محور اصلی ساکن بود بریده میشد.
اما تا سال ۱۷۷۶ برادران وایت موفق به راهاندازی کارخانه پیچ چوب نشدند.
تجارت آنها با شکست مواجه شد اما مالکان جدید به آن رونق بخشیدند و در سال ۱۷۸۰، آنها روزانه ۱۶۰۰۰ پیچ در روز تنها توسط ۳۰ کارگر، تولید میکردند. نوعی از تولید صنعتی با خروجی زیاد که امروزه به تولید مدرن شهرت دارد ولی در زمان خود یک انقلاب محسوب میشد.
در سال ۱۷۷۷ ابزار ساز انگلیسی جسی رامزدرن در حال کار برای حل مشکل بریدن پیچ، اولین دستگاه تراشکاری پیچ را به صورت موفقیت آمیزی اختراع کرد. مهندس انگلیسی به نام هنری مادسلای (۱۸۳۱–۱۷۷۱) با توسعه دستگاه تراشکاری پیچ خود در بین سالهای (۱۸۰۰–۱۷۹۷) به شهرت رسید که شامل سه جزء اساسی پیچ سربی، بخش تنظیم برش و سیستم زنجیری چرخ دنده بود که همگی به نحوی مناسب برای ماشینهای صنعتی مورد استفاده قرار گرفتند.
او توانست بین اختراع برادران وایت و رامزدرن نوعی یکپارچگی که برای تولید پیچ چوب به کار میرفتند بوجود آورد.
این تصور که جیمز ناسمیث آنچه را که مادسلای اختراع کرده بود همگانی کرده است اشتباه است. اگرچه دستگاه تراشکاری وی به محبوبیت آن کمک کرده است.
این پیشرفتها در بین سالهای ۱۸۰۰–۱۷۶۰ توسط برادران وایت و مادسلای به موضوعی قابل بحث در بین صنعتگران بزرگ به دلیل افزایش قابل توجه اتصالات پیچی تبدیل شد.
یکسانسازی شکلهای پیچ تقریباً بلافاصله شروع شد اما به سرعت تکمیل نشد. پیشرفتهای بعدی برای تولید انبوه در طول قرن ۱۹ با کاهش قیمت این پیچها ادامه یافت.
بطوریکه با گسترش و توسعه دستگاه تراشکاری در سال ۱۸۴۰ و دستگاههای اتوماتیک پیچ در سال ۱۸۷۰ به طرز قابل توجهی از هزینه تولید اتصالات پیچی توسط ماشینهای تولید اتوماتیک کاسته شد.
در طول قرن ۱۹متداولترین شکلهای سرپیچ (مدل پیچهای نوک تیز) پیچهای چاک دار، مربعی و شش گوش بودند.
تراشیدن این مدلها راحت و به اندازه کافی نیز کاربری داشتند.
رابینسکی اختراعات زیادی در رابطه با پیچهای نوک تیز انجام داد اما به دلیل مشکلات و هزینه بالا در آن زمان به ثبت نرسید.
در ۱۹۰۸ رابرتسون کانادایی، اولین کسی بود که پیچ آلنی را با طراحی درست و عملکرد واقعی با قالب گیری فلز سرد به اندازه مناسب بجای اینکه با قیچی بریده شود یا در جاهای ناخواسته قرار بگیرد تولید کرد (با ابعاد و زوایای تیزتر و باریکتر) که سرش به آسانی اما دقیق کوبیده میشد.
در سال ۱۹۱۱ پیچ شش گوش تولید شد. در اوایل سال ۱۹۳۰ پیچ چهارسو خور (Phillips-head) توسط هنری فیلیپ اختراع شد. استاندارد ISO تولید پیچ در اواخر سال ۱۹۴۰ برای بهبود فرمهای تولید پیچ طراحی شد.
همچنین در پایان لازم است ذکر شود که یکی از پیشرفتهای فنی قابل توجه که منجر به انقلاب صنعتی در اواخر قرن نوزدهم گردید استفاده از پیچهای مناسب برای کنترل و حفظ تعادل اجسام بجای چفت و بست کردن و اتصالات غیراصولی بود.
پیچها انواع مختلفی دارند ولی دو نوع ساده و زاویه دار آن (conical) بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند.
پیچ بعدها توسط ریاضیدان یونانی آرشیتاس تارنتوم توصیف شد (۳۵۰–۴۲۸ قبل از میلاد).
تا قرن اول قبل از میلاد، پیچهای چوبی عموماً در مناطق مدیترانه ایی برای صنایعی نظیر روغن گیری و شراب سازی به کار میرفت. از پیچهای فلزی به عنوان وسیلهای برای بستن اتصالات به دلیل کمیاب بودن کمتر در اروپای قبل از قرن ۱۵ استفاده میشد. رایبنسکی۲ اشاره میکند که پیچهای چرخشی در قرون وسطی وجود داشتهاند، اگرچه احتمالاً تا سال ۱۸۰۰ کاربرد گسترده ایی نداشتهاند.
انواع اتصالات (از جمله میخ و خار، چفت و بست و زبانهها و…) با شکلهای متنوع خود، تا قبل از گسترش پیچهای چرخشی بیشتر در نجاری و آهنگری کاربرد داشتهاند تا در ماشین آلات صنعتی. همچنین پیش از اواسط قرن ۱۹، چفتهایی با خار و پرچ، در کشتی سازی به کار میرفتند. پیچ فلزی تا زمانی که ابزار ماشینی برای تولید انبوه تا پایان قرن ۱۸ گسترش نیافته بود، به عنوان بست کاربرد عمومی پیدا نکرده بود.
این پیشرفت در دهه ۱۷۶۰ و ۱۷۷۰ توسط دو رویداد جداگانه که به سرعت با هم پیوند خوردند، شکوفا شد.
اولین رویداد، تولید انبوه پیچهای چوب (به معنای پیچهای فلزی برای اتصال چوب) جهت امور تخصصی، تک منظوره و ماشینهای تولید با ظرفیت بالا و کم هزینه بود و دیگری تولید پیچ در مدلهای متنوع (با توجه به نیاز روزانه در ماشین آلات صنعتی) بود.
اولین اتفاق توسط برادران وایت (ژاب و ویلیام) در استافورد شایر بریتانیا رخ داد؛ که در ۱۷۶۰ دستگاهی را که امروزه ممکن است ما آن را به عنوان دستگاه تولید پیچ اولیه و ابتدایی بشناسیم، به ثبت رساندند.
این دستگاه برای تبدیل پیچهای هرز به پیچهای مطلوب استفاده میشد و شیار آن توسط یک سوهان چرخنده، زمانی که محور اصلی ساکن بود بریده میشد.
اما تا سال ۱۷۷۶ برادران وایت موفق به راهاندازی کارخانه پیچ چوب نشدند.
تجارت آنها با شکست مواجه شد اما مالکان جدید به آن رونق بخشیدند و در سال ۱۷۸۰، آنها روزانه ۱۶۰۰۰ پیچ در روز تنها توسط ۳۰ کارگر، تولید میکردند. نوعی از تولید صنعتی با خروجی زیاد که امروزه به تولید مدرن شهرت دارد ولی در زمان خود یک انقلاب محسوب میشد.
در سال ۱۷۷۷ ابزار ساز انگلیسی جسی رامزدرن در حال کار برای حل مشکل بریدن پیچ، اولین دستگاه تراشکاری پیچ را به صورت موفقیت آمیزی اختراع کرد. مهندس انگلیسی به نام هنری مادسلای (۱۸۳۱–۱۷۷۱) با توسعه دستگاه تراشکاری پیچ خود در بین سالهای (۱۸۰۰–۱۷۹۷) به شهرت رسید که شامل سه جزء اساسی پیچ سربی، بخش تنظیم برش و سیستم زنجیری چرخ دنده بود که همگی به نحوی مناسب برای ماشینهای صنعتی مورد استفاده قرار گرفتند.
او توانست بین اختراع برادران وایت و رامزدرن نوعی یکپارچگی که برای تولید پیچ چوب به کار میرفتند بوجود آورد.
این تصور که جیمز ناسمیث آنچه را که مادسلای اختراع کرده بود همگانی کرده است اشتباه است. اگرچه دستگاه تراشکاری وی به محبوبیت آن کمک کرده است.
این پیشرفتها در بین سالهای ۱۸۰۰–۱۷۶۰ توسط برادران وایت و مادسلای به موضوعی قابل بحث در بین صنعتگران بزرگ به دلیل افزایش قابل توجه اتصالات پیچی تبدیل شد.
یکسانسازی شکلهای پیچ تقریباً بلافاصله شروع شد اما به سرعت تکمیل نشد. پیشرفتهای بعدی برای تولید انبوه در طول قرن ۱۹ با کاهش قیمت این پیچها ادامه یافت.
بطوریکه با گسترش و توسعه دستگاه تراشکاری در سال ۱۸۴۰ و دستگاههای اتوماتیک پیچ در سال ۱۸۷۰ به طرز قابل توجهی از هزینه تولید اتصالات پیچی توسط ماشینهای تولید اتوماتیک کاسته شد.
در طول قرن ۱۹متداولترین شکلهای سرپیچ (مدل پیچهای نوک تیز) پیچهای چاک دار، مربعی و شش گوش بودند.
تراشیدن این مدلها راحت و به اندازه کافی نیز کاربری داشتند.
رابینسکی اختراعات زیادی در رابطه با پیچهای نوک تیز انجام داد اما به دلیل مشکلات و هزینه بالا در آن زمان به ثبت نرسید.
در ۱۹۰۸ رابرتسون کانادایی، اولین کسی بود که پیچ آلنی را با طراحی درست و عملکرد واقعی با قالب گیری فلز سرد به اندازه مناسب بجای اینکه با قیچی بریده شود یا در جاهای ناخواسته قرار بگیرد تولید کرد (با ابعاد و زوایای تیزتر و باریکتر) که سرش به آسانی اما دقیق کوبیده میشد.
در سال ۱۹۱۱ پیچ شش گوش تولید شد. در اوایل سال ۱۹۳۰ پیچ چهارسو خور (Phillips-head) توسط هنری فیلیپ اختراع شد. استاندارد ISO تولید پیچ در اواخر سال ۱۹۴۰ برای بهبود فرمهای تولید پیچ طراحی شد.
همچنین در پایان لازم است ذکر شود که یکی از پیشرفتهای فنی قابل توجه که منجر به انقلاب صنعتی در اواخر قرن نوزدهم گردید استفاده از پیچهای مناسب برای کنترل و حفظ تعادل اجسام بجای چفت و بست کردن و اتصالات غیراصولی بود.
پیچها انواع مختلفی دارند ولی دو نوع ساده و زاویه دار آن (conical) بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند.